عظمت اولین شب جمعۀ ماه رجب/ لیلة الرغائب شب آرزوها یا رغبت ها؟

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی اسرا، "رجب"، ماه خداست؛ ماه پر برکتی است که اعمال بسیاری برای آن ذکر شده است. باید خود را در دریای زلالش بشوییم تا پاک و مطهرگردیم. پیامبر اکرم(ص) فرمود: هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، موجب خشنودی خدا می شود و غضب الهی از او دور می گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته می شود.

اعمال ماه های رجب و شعبان، جهت آماده ساختن روح برای شرکت در میهمانی ماه مبارک رمضان می باشد. برای درک عظمت ماه رمضان باید از قبل خود را آماده نمائیم.

اولین شب جمعه ماه رجب را لیلة الرغائب می نامند. در این شب ملائک بر زمین نزول می کنند بنابراین برای این شب عملی از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) ذکر شده است که فضیلت بسیاری دارد و آداب آن در مفاتیح الجنان موجود می باشد.

آیت الله جوادی آملی، لیلةالرغائب را شب رغبت برشمرده و در یکی از سلسله جلسات درس اخلاق خود بیان داشت: امیدواریم که در لیلةالرغائب رغبت ما با رهبت ما هماهنگ باشد. هم از قهر و جلال خدا راهب باشیم، هم به مِهر و جمال خدا راغب باشیم؛ رغبت یعنی میل نه آرزو؛ لیلةالرغائب به معنای شب آرزوها نیست بلکه شب رغبت‌ها و گرایش‌ها و مجذوب‌شدن‌هاست لذا آن انجذاب و گرایش و میل و شوق را می‌گویند رغبت، در برابر رهبت. خدای سبحان جنّاتی دارد که ما را به آنها ترغیب کرده و برای روح ما هم بهشتی دارد که ما را به آن هم ترغیب کرده است.

صاحب تفسیر تسنیم ضمن توجه دادن به رغبت‌های گوناگون در این شب، به توفیق کسب جنّت جسمانی و جنّت روحانی در این شب با عظمت اشاره داشته  و فرمودند: در بخش پایانی سورهٴ مبارکهٴ «قمر» چنین آمده ﴿إنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنّاتٍ وَنَهَرٍ ٭ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾  یعنی مردان باتقوا بهشتی دارند همین(جَنَّاتٌ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾جنت جسم و بدن است و لذایذ مادی که در آن نهرِ عسل و نهرِ آب جاری است، نهر شیر جاری است، نهر خمر جاری است این انهار چهارگانه در این بهشت هست. اما یک بهشت دیگری دارد که آن برای روح ماست و این را با واو عطف بیان نکرده بلکه  فرمود: ﴿إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ ٭ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ نه «و فی» ﴿فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ آن جنّت برای روح و جان ماست که نزد خدا قرار بگیریم و اوساط اهل ایمان، رغبتشان در لیلةالرغائب به ﴿جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾ است و اوحدی از اهل ایمان گذشته از اینکه ﴿جَنَّاتٌ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ﴾ را طالب هستند ﴿فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُقْتَدِرٍ﴾ را هم مورد رغبت و میل و گرایش و انجذاب خود قرار می‌دهند؛ آن‌گاه درباره چنین گروهی گفته می‌شود: ﴿وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ﴾  هم جنّت بدن است هم جنّت جان است هم لذّت روح است هم لذّت تن است که ـ ان‌شاءالله ـ در لیلةالرغائب به این رغبت‌ها بار می‌یابیم چه اینکه ـ خدای ناکرده ـ اگر کسی گرفتار هراس و رهبت شد او هم دو جهنم دارد جهنمی است که جسم را می‌سوزاند که در سورهٴ مبارکهٴ «نساء» مشخص شده است که فرمود: ﴿کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُم بَدَّلْنَاهُمْ جُلُوداً غَیْرَهَا لِیَذُوقُوا الْعَذَابَ﴾  که این پوست و جسم و بدن را می‌سوزاند و یک عذاب معنوی است که روح را می‌سوزاند که ﴿نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ ٭ الَّتِی تَطَّلِعُ عَلَی الْأَفْئِدَةِ﴾

این مرجع تقلید به بیان نمونه هایی از عذاب روحی و بدنی جهنمیان پرداخت و گفت: مستحضرید که رسوایی، بی‌آبرویی اینها عذاب روح است سوخت و سوز پوست و جسم، عذاب بدن است اینکه فرمود: ﴿لَهُمْ خِزْیٌ فِی الدُّنْیَا وَلَهُمْ فِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ﴾  رسوایی یک عذاب دردناک درونی است آن دو بخش مربوط به رهبت است که ما باید راهب و هراسان و گریزان باشیم، دو بخش اوّلی که مربوط به جسم و جان ماست که ﴿وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ﴾ مربوط به رغبت است که ـ ان‌شاءالله ـ به این سمت راغب باشیم. بنابراین لیلةالرغائب می‌تواند رغبت‌های گوناگون و مراحل فراوانی را در پیش رو داشته باشد که ـ ان‌شاءالله ـ اوّلین در شب جمعه ماه پربرکت رجب همه شما آن توفیق را داشته باشید هم به جنّت جسمانی برسید هم به جنّت روحانی.